Kiremit Çatı
Binaların üst kısımlarını düzenli bir biçimde kaplayan çatılara "kiremit çatı" adı verilir.
Geçmişte tek tip kiremit malzemesi kullanılırken, özellikle inşaat sektörünün gelişmesiyle farklı türlerde ve boyutlarda kiremitler üretildi ve binalarda kullanılmaya başlandı.
KİREMİT ÇATI KAPLAMA
Ülkemizde en yaygın ve tercih edilen çatı kaplama yöntemi kiremit çatı kaplamasıdır. Geleneksel bir çatı kaplama yöntemi olarak yüzyıllardır Anadolu'da kullanılan kiremit çatılar, ekonomik ve dayanıklı olmaları nedeniyle tercih edilir.
Kiremit çatı kaplaması, ülkemizde doğal kil malzemesinden yapılan bir malzeme ile yapılır. Yerel olması ve ekonomik olması, kiremitin en çok tercih edilen çatı türü olmasına yol açar. Ayrıca yalıtım özellikleri taşıyan ve hafif bir malzeme olmaları da tercih edilme nedenlerindendir. Uygulaması da kolaydır. Mertek veya çelik iskelet üzerine yerleştirilen kiremit çatı kaplaması, düzenli bakım ve birkaç yıl sonra yeniden kaplanması gerektiğinde uzun yıllar sorunsuz kullanılabilir.
Kiremit Nedir?
Kiremit, çatı kaplamalarında kullanılan, birbirlerine binen kenarları sayesinde suyun altına sızmasını önleyen çoğunlukla pişmiş topraktan yapılan bir malzemedir.
Alaturka Kiremit
Alaturka kiremitler yarım koni şeklinde kesilirler. Bu tip çatılarda sadece bir tür kiremit kullanılır. Çatıyı kaplayan kiremitler aynı zamanda mahya üzerinde de kullanılır. Oysa Marsilya kiremitli çatılarda iki farklı tür kiremit bulunur. Çatıyı örten kiremitlerle mahyayı kaplayanlar farklıdır. Marsilya kiremitlerinin ana öğesi 23x41 cm boyutlarındadır ve üzerinde kanallar bulunur. Bu tür kiremitlerin kullanıldığı çatılarda mahya, Alaturka tipini andıran kiremitlerle kaplanır. Alaturka kiremitler, Marsilya kiremitleri gibi dikdörtgen değildirler. Yarım daire profiline sahip olan bu tür kiremitlerin iki ucunun farklı boyutlarda olması dikkat çeker. Yani kiremitin bir ucu daha yüksek ve daha geniştir; bu nedenle yüksekliği ve genişliği bir uçtan diğerine doğru azalır. Alaturka tipi kiremitlerin çatı yüzeyine yerleştirilme prensibi, antik dönem kiremitlerine oldukça benzemektedir. Her iki durumda da çatı yüzeyine yan yana yerleştirilen kiremitler, birbirlerinin kenarlarını örtmektedir.
Çatı sistemi, binaları dış etkenlerden koruyan bir yapı kabuğudur. Çatının amacı, yağmur, kar, dolu, don, sıcaklık farkları, radyasyon, rüzgâr gibi dış etkenlerin iç mekânda yaşam koşullarını etkilemeden yönetilmesini sağlamaktır. Çatı sistemi, çatı kaplama sistemi, yapısal sistem, yağmur suyu tahliye sistemi ve yalıtım sistemlerini içerir. Çeşitli çatı tipleri, kaplama malzemeleri ve yalıtım yöntemleri, "Kiremit ve uygulama teknikleri" konusunda ele alınacaktır.
Kil esaslı çatı kaplama malzemesi olan kiremit, ülkemizde uzun bir geçmişe sahiptir ve farklı tipleri bulunmaktadır. Kiremitlerin özellikleri şunlardır:
- Düzgün yüzeyli olmalı ve görsel kusurlar içermemelidir.
- Biçim olarak çarpıklık ve bozukluklar içermemelidir.
- Ses vermelidir.
- Su emme oranı %13'ten fazla olmamalıdır.
- Eğilme mukavemeti 1200 N'dan küçük olmamalıdır.
- Dona dayanıklı olmalıdır.
- Zararlı maddeler içermemelidir.
- Belirli boyutlara sahip olmalıdır (Uzunluk: 420 +/- 10 mm, Genişlik: 210 +/- 5 mm).
Kiremitler, kil, killi toprak, balçık gibi malzemelerin karıştırılmasıyla üretilir ve çatıları yağışlardan korumak için kullanılır. Aksesuarlar olarak mahya, mahya sonlandırma, üç yollu mahya, yan kapama kiremidi, havalandırma kiremidi, havalandırmalı mahya, hava geçirgen bantlar gibi elemanlar üretilir.
Çatı Tipleri:
Çatı tipleri kullanım şekline, yağış suyu akışına, kaplama malzemesine ve yalıtıma bağlı olarak sınıflandırılabilir. Bu tipler şunlar olabilir:
- Üzerinde gezilebilen çatılar
- Üzerinde gezilemeyen çatılar
- Düz çatılar
- Az eğimli çatılar
- Çok eğimli çatılar
- Değişken eğimli çatılar
- Bitüm esaslı kaplamalı çatılar
- Çimento esaslı kaplamalı çatılar
- Kil esaslı kaplamalı çatılar
- Metal esaslı kaplamalı çatılar
- Plastik esaslı kaplamalı çatılar
- Diğer (Cam, Taş, Ahşap) kaplamalı çatılar
- Soğuk çatılar
- Ters çatılar
Yukarıda belirtilen çatı tiplerinden her biri farklı uygulama, bakım ve yalıtım gereksinimleri taşır. Kiremit levhası, bu farklı çatı tipleri için uygun bir kaplama malzemesi olarak kullanılabilir ve çeşitli yapı türlerine estetik bir dokunuş katar.